15 Ağustos tarihi itibariyle Tarım Kredi Kooperatiflerinde indirimli satış dönemi başladı. Geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Tarım kredi Kooperatifine ait marketlerde indirim startının açıklamasının ardından, aslında kamuoyunda beklenti büyüktü. Bu talep tam olarak karşılandı diyemeyiz, ancak kötünü de iyisi de demekte mümkün.
Peki ya gerçek manada indirim yaşandı mı? Şu yadsınamaz bir gerçek ki, reel de yüzde 300’lere yakalaşan enflasyondaki yükselişten sonra, artık eski fiyatları hayal bile edemeyiz. Türkiye’nin yaşadığı resesyondan sonra, paranın değer kaybetmesi, artan gıda enflasyonu ile bu fiyatlar en düşük versiyonları, yarın daha da artabilir.
Hükümet ne derse desin, neyi denetlerse denetlesin, bırakın zabıtayı marketlere salmaya, maaşlara yüksek zam bile yapsa gıda enflasyonu bir türlü durdurulamıyor. Bunda en önemli etken Türkiye’deki siyasi güvensizliğin yanı sıra, önlenemeyen akaryakıt fiyatlarındaki yükseliş, fırsatçılar ve zincir marketlerin ortak hareket etmesi. Hele hele bizde bu fırsatçılık varken ve akaryakıt fiyatları makul seviyelere çekilmedikçe ne bütüncül enflasyon ne de özelde gıda enflasyonu kontrol altına alınamaz.
Enflasyon kontrol edilemediği için hükümet Tarım Kredi Kooperatiflerinde indirim startı verdi. Hatta Cumhurbaşkanı sayıları 1400 olan bu marketlerin kar amaçlı kurulmadığını dile getirerek umutları iyice artırdı. 40 kalem üründe indirim gerçekleşti. Peki beklentiyi karşıladı mı? Ne yazık ki hayır…bir çok kalemde gerçekleşen indirim 2-3 TL olarak yansıdı. Bunun Türkiye hiçbir katkısı yok. 50 TL’lik üründe 10-20 TL indirim yapılsa anlamı olurdu ancak 50 TL’lik ürünün 48 TL’ye sunulması hayal kırıklığıdır.
Devletin bu yönde piyasaya müdahale etmesi önemlidir. Ancak zincir marketler çetesinin de bu kapsama dahil edilmesi gerekiyor. Tarım Kredi marketlerin olmadığı yerlerde vatandaş ne yapacak? Bu yüzden öncelikle o marketlerin de mutlaka bir şekilde sisteme dahil edilmesi gerekiyor. Vatandaş bir ürüne makul fiyattan neden istediği yerden ulaşamıyor? Sayın Erdoğan eğer bu konunun üzerine gidecek çalışmalar yapmazsa seçimde tablo ağır olacak.
Şimdi Tarım Kredi markette son beklenti kırmızı et ürünlerinin fiyatlanmasında. Bu konuda da Erdoğan kar amacı güdülmeden maliyet fiyatına satış talimatı vermişti. Bakalım hazırlık çalışmaları yürütülen kırmızı et satışlarında ürünler ne kadara satışla sunulacak merakla bekliyoruz. Eğer beyaz etteki gibi bir fiyat tarifesi olacaksa yandı gülüm keten helva. Zira bazı ürünlerin, o zincir marketlerde daha ucuz olduğunu biliyoruz. Umarım ucuz market, gerçekten isminin hakkını vererek ucuz satış düzenine geçer.