Başvuru yapanların hesabına para yatacak

Sosyal güvenlik sisteminde son yapılan düzenlemeler yetim aylığı alan öğrenciler için önemli bir değişiklik getirdi. Bu kapsamda ikinci lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimleri sırasında yetim aylıklarının kesilmesi uygulaması sona erdi. Aynı zamanda askeri okul öğrencileri arasındaki farklı uygulamalar da giderilerek, belirli statülerde eğitim görenlerin yetim aylığı alabilmesi sağlandı. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) yayımladığı genelgeye göre daha önce eğitimleri nedeniyle aylıkları kesilen öğrencilerin başvuru yapmaları halinde 1 Şubat’tan itibaren yeniden aylık almaya başlayacağı öğrenildi.

KİMLER YETİM AYLIĞI ALABİLİR?

Kanuna göre, SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı kapsamında olup hayatını kaybedenlerin çocukları 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenimde ise 25 yaşını dolduruncaya kadar yetim aylığı alabiliyorlar. 4/a (SSK) ve 4/b (BAĞ-KUR) statüsünde çalışanlar ile ilk defa 15 Ekim 2008 tarihinden sonra 4/c (kamu görevlisi) statüsünde çalışmaya başlamış olanların çocuklarına lisans, yüksek lisans, doktora öğrenimi ve ikinci yükseköğrenim ayrımı yapılmaksızın yetim aylığı ödeniyor.

YETİM AYLIĞINDA 15 EKİM 2008 AYRIMI

Buna karşılık, 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununda yükseköğrenim kriteri yalnızca ilk lisans ve yüksek lisans programları ile sınırlı olduğu için 5434’e tabi memurların çocuklarına ikinci lisans veya ikinci yüksek lisans ya da doktora durumunda yetim aylığı ödenmiyor. Başka bir ifadeyle memurluğa 15 Ekim 2008 sonrasında başlamış olanların çocuklarının yararlandığı haktan bu tarihten önce başlamış memurların çocukları yararlanamıyor.

MECLİS O UYGULAMAYA ‘DUR’ DEDİ, EŞİTSİZLİK GİDERİLDİ

TBMM’de kabul edilerek 15 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe giren 7538 Sayılı Kanun ile bu eşitsizlik giderildi. 5434 Sayılı Kanun kapsamında yetim aylığı bağlananların ikinci lisans, ikinci yüksek lisans, doktora ve ikinci yükseköğrenimleri sırasında yetim aylıkları artık kesilmeyecek. Öğrenciler 25 yaşını dolduruncaya kadar yetim aylığı almaya devam edecekler.

ASKERİ OKUL ÖĞRENCİLERİ ARASINDAKİ EŞİTSİZLİK DE SONA ERDİ

Benzer bir eşitsizlik askeri okul öğrencileri arasında bulunuyor. Anne veya babası 4/a, 4/b veya ilk defa 15 Ekim 2008 sonrası 4/c kapsamında çalışmaya başlayanların çocuklarından harp okulu ve polis akademisinde okuyan öğrenciler ile astsubay meslek yüksekokulları ve astsubay nasbedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adaylar, polislik meslek eğitim merkezlerinde eğitime tabi tutulanlar, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda subay ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulanlar öğrenim gördükleri süre boyunca yetim aylığı alabiliyorlar.

5434 Sayılı Kanun kapsamındaki yetim çocuklar ise sadece polis akademisi ile harp okulunda öğrenim görürken yetim aylığı alabiliyorlar. Kanun değişikliğiyle bu konudaki eşitsizlik de giderildi. Astsubay meslek yüksekokulları ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulanlar, polis meslek eğitim merkezi öğrencileri, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda subay ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan 5434’e tabi kişilerin çocukları bundan böyle yetim aylığı alabilecekler.

ÖĞRENCİLİĞİ DEVAM EDENLERE YENİDEN AYLIK BAĞLANACAK

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun konuyla ilgili genelgesine göre, söz konusu sebeplerle yetim aylığı kesilmiş öğrenciler, öğrenimlerine halen devam ediyorlarsa SGK’ya başvurmaları halinde yeniden yetim aylıkları bağlanacak. Başvuruyu gecikmeli yapsalar da yeni aylıklar 1 Şubat 2025 tarihinden geçerli olacak. Daha öncesine ilişkin aylık ödenmeyecek. Erkek çocukların öğrenimlerinin sona erdiği veya yaş haddinin dolduğu tarihte aylık kesilecek.

Örneğin, yetim aylığı almakta iken lisansüstü öğrenimini tamamlaması üzerine aylığı kesilen 14 Temmuz 2000 doğumlu Ali, 17 Eylül 2024 tarihinde doktora öğrenimine başlamış olsun. Ali 16 Haziran 2025 tarihinde SGK’ya dilekçe vererek doktora öğreniminin devam ettiğini belirterek yetim aylığı bağlanmasını talep ettiğinde, kendisine 1 Şubat 2025 tarihinden geçerli olmak üzere yetim aylığı bağlanacak. Ancak, Ali’nin doktora öğreniminin daha önceki bir tarihte sona ermemesi halinde 25 yaşını doldurduğu tarihi takip eden ay başı olan 1 Ağustos 2025 tarihinden geçerli olmak üzere aylığı kesilecek.