Merhaba değerli okurlar,

Öncelikle Kurban Bayramınızı şimdiden kutlar, aileniz ve sevdiklerinizle birlikte mutlu ve güzel bir bayram geçirmenizi dilerim.

Artık resmen yaz aylarına girmiş bulunmaktayız. Geçtiğimiz hafta sıcaklıkların artmasıyla birlikte Kocaeli ilinin büyük problemlerinden biri olan nemden bahsetmiştik.

Biraz sitem biraz da bilim içerikli bir yazı olmuştu.
Sıcak yaz günlerinde hepimizin aradığı ve istediği belli başlı şeyler vardır.

İmkanı olanlar tatillere gidip, denize girip ferahlamayı tercih ediyorlar. Maalesef ki imkanı olmayanlar ise bulundukları bölgede serin bir yerin bulup güneşin kavurucu sıcaklarından korunmaya çalışıyor.

Klimalı, vantilatörlü yerler aranıyor; buralarda serinlemeye çalışılıyor.

Ama her iki kesiminde ortak paydada buluştuğu bir nokta var. Soğuk ve ferahlatan içecekler.

Biz bu soğuk içecekleri buzdolaplarından alıyoruz. Peki, bu buzdolaplarının nasıl çalıştığını arkasındaki bilimi biliyor muyuz?

İşte bizim kurtarıcımız olan bu buzdolapları mühendislik biliminin temeli olan “Termodinami Yasaları”ndan yararlanarak üretiliyor.

Termodinami: Isı, enerji ve iş arasındaki ilişkiliyi inceleyen fizik dalıdır. Kelime anlamı olarak “thermo” ısı “ Dynamics” hareket demektir. Yani “Isı Hareketi” anlamına gelmektedir.

4 temel yasa üzerine kuruludur. Sıfırınca yasa, birinci yasa, ikinci yasa ve üçüncü yasa.

Sıfırıncı yasa şu şekilde açıklanabilir, 3 tane şişe düşünelim. 1. şişe ile 2. şişe aynı sıcaklığa sahip ve 2. şişe ile 3. şişe de aynı sıcaklığa sahip ise 1. ve 3. Şişe de aynı sıcaklığa sahip olmaktadır.

Matematikten bakalım bir de. 3 tane küme olsun A = B ve B = C ise A = C ‘ de diyebiliyoruz.

Yani burada anlatılmak istenen sıcaklık kavramının anlamlı ve ölçülebilir olmasıdır.

Birinci yasa: Enerji korunumundan bahsetmektedir. Hepimizin çokça duyduğu “Enerji yoktan var edilemez, var edilen enerji de yok edilemez” sözünü anlatmaktadır.

Kısaca sisteme giren enerji ile sistemden elde edilen enerjinin birbirine eşit olması gerekmektedir.

İkinci ve üçüncü yasa entropi ile ilgilidir ve bunları kısaca anlatmak oldukça zordur. O yüzden şimdilik kısaca söyleyeceğim ve önümüzdeki haftalarda entropi kavramını detaylıca anlatacağım.

İkinci yasa: Entropi kavramı burada açığa çıkmaktadır. Isı kendiliğinden sıcak olandan soğuk olana doğru akmaktadır. Isının kendiliğinden soğuk bir ortamdan sıcak bir ortama geçemeyeceğini ifade eder.

Üçüncü yasa: Mutlak sıfır noktasında sistemin entorpisi sabittir demektedir.

Bu temel bilgiler ışığında buzdolapları çalışmaktadır.

Birinci yasa sayesinde buzdolabımda enerji kaybı olmuyor. Elektrik enerjisi, buzdolabının içerisinde bulunan kompresörü çalıştırmak için kullanılıyor ve bu sayede içerideki ısı dışarıya atılıyor.

İkinci yasa bize ne diyordu; “Isı kendiliğimden soğuk ortamdan sıcak ortama geçemez”. Buzdolapları, içeriden (yani soğuktan) ısıyı alıp dışarıya(sıcağa) taşırlar. Bu yasaya aykırı ve doğal akışa aykırı olduğu için elektrik enerjisiyle çalışan bir kompresör gerekmektedir.

Burada aslında entropi (düzensizlik) kavramı çok büyük önem taşımaktadır. Ama dediğim gibi haftaya detaylıca bahsedeceğim.

Sıcak yaz günlerinde bizlerin ferahlamasını sağlayan, soğuk içecekleri muhafaza eden, en önemli ev gereçlerimizden olan buzdolapları temel fizik biliminden ilham alarak üretilmiştir.

Bu sıcaklarda sizleri bol bol ferahlatan etkinlikler yapmanız dileğiyle…

Sağlıklı, mutlu ve huzurlu haftalar dilerim.

“Isı ve hareketin birlikteliği, doğanın en temel şarkısıdır.” Ludwig Boltzmann